LINGUATEC IA, un projècte per avançar dins la numerizacion de l’aragonés, del catalan, del basc e de l’occitan
Aqueste projècte europèu transpirenenc e transfrontalièr a pausat las basas del desvolopament de coneissenças en intelligéncia artificiala aplicablas a las lengas de feblas ressorsas dels dos costats dels Pirenèus.
Cofinançat per FEDER mejançant POCTEFA e dirigit per Elhuyar (a travèrs de son centre d’intelligéncia artificiala Orai), a per amira d’aplicar de modèls lingüistics generatius novèls dins aquelas lengas.
29 de genièr de 2024.
Lo tractament de las lengas es un esplech poderós per las comunautats lingüisticas que lors ressorsas son escarsas, qu’ajuda a revitalizar la lenga e a promòure eficaçament lor utilizacion. Es vital per aquelas lengas de surfar sus l’èrsa de l’intelligéncia artificiala, per tal de demorar pas en retard. La qualitat atencha dins lo tractament del lengatge natural es pas a posita per totas las lengas, e la collaboracion es essenciala per desvolopar de nòvas ressorsas e d’espleches lingüistics novèls. Cal acréisser los esfòrces d’innovacion, en investissent dins la recerca aplicada en intelligéncia artificiala dins lo tractament del lengatge natural.
Lo projècte europèu LINGUATEC IA (Intelligéncia Artificiala), cofinançat pel Fons Europèu de Desvolopament Regional a travèrs de la crida Interreg POCTEFA (còdi EFA 104/01), a per objectiu de desvolopar las coneissenças en intelligéncia artificiala sus de modèls lingüistics generatius novèls aplicables a de lengas de las ressorsas escarsas e lor utilizacion per avançar dins la numerizacion de l’aragonés, del catalan, del basc e de l’occitan (lengas del territòri POCTEFA) e dins la construccion d’una infrastructura lingüistica e intelligenta transfrontalièra que facilite la comunicacion entre los locutors de las diferentas lengas e l’accès multilingüe a l’informacion.
Lo consòrci d’aquel projècte transfrontalièr –dirigit per Elhuyar (a travèrs de son centre d'intelligéncia artificiala Orai) e compausat del Congrés Permanent de la Lenga Occitana, HITZ zentroa (UPV/EHU), l’Universitat Tolosa - Joan Jaurés, l’Universitat de Perpinhan, IKER-CNRS de Baiona, lo Govèrn d’Aragon e l’Universitat de Lhèida - a pausat las basas del trabalh pendent son primièr acamp que se tenguèt lo 15 de genièr passat a Usurbil. Lo consòrci es compausat « d’organismes de naut nivèl que forman una comunautat scientifica a l’entorn de las sièis lengas dels Pirenèus, amb la tòca de las recuperar e de las revitalizar », çò afirma Josu Aztiria, coordinator del projècte LINGUATEC. Aqueste projècte « contribuís a l’articulacion sociala e culturala del territòri transfrontalièr, en refortissent un element clau de la cultura locala, las lengas », çò apond.
En aquel sens, los organismes que participan al projècte trabalhan ja dins diferents domenis ligats al tractament de las lengas, tals coma lo desvolopament d’algoritmes novèls e d’arquitecturas neuronalas adaptats a de situacions de calcul e a de ressorsas lingüisticas limitadas. Aital, « volèm melhorar los sistèmas de transcripcion, de traduccion automatica neuronala e de sintèsi vocala pel basc, lo catalan, l’occitan, l’aragonés e lors variantas dialectalas, en parelhs amb lo francés e l’espanhòl », çò senhala J. Aztiria, mai desvolopar una plataforma lingüistica multilingüa pel sostitolatge e pel doblatge automatic ». Amai, « prevesèm de crear una plataforma o un depaus en linha amb totas las ressorsas, tecnologias e aplicacions que desvoloparem per las lengas dels Pirenèus », çò ajusta.
Los organismes que compausan aqueste projècte estiman que lor trabalh serà d’una granda ajuda « tant per la comunautat dels cercaires e dels professionals que trabalhan dins lo domeni de las lengas e de lor numerizacion, coma pels organismes publics e privats que poiràn melhorar lors servicis e los rendre accessibles dins diferentas lengas », e se carran de « porgir als ciutadans de ressorsas e d’espleches valables que los ajuden a comunicar mai aisidament dins un environament multilingüe ».
Lo projècte LINGUATEC IA es pas un projècte novèl : pren lo relai de LINGUATEC, un projècte precedent cofinançat sus de fonzes POCTEFA, ja acabat, dins lo qual, al cap de tres ans de percors e lo naut nivèl de desvolopament atench, los organismes partenaris an passat una etapa estrategica e assolidat una ret d’excelléncia en intelligéncia artificiala per la construccion d’una infrastructura lingüistica transfrontalièra.
MAI D’INFORMACIONS : Alaitz Imaz Tel. +34 747 400 121 | komunikazioa@orai.eus
Projècte cofinançat peth Hons Europèu de Desvolopament Regionau (FEDER)